De brief aan de gemeente te Efeze

Door: Franklin ter Horst  (Aangemaakt 22 juni 2012) (Laatste bewerking: 20 november 2015)

Openbaring 2:1t/m7 Schrijf aan de engel der gemeente te Efeze: Dit zegt Hij, die de zeven sterren in zijn rechterhand houdt, die tussen de zeven gouden kandelaren wandelt: Ik weet uw werken en inspanning en uw volharding en dat gij de kwaden niet kunt verdragen en hen op de proef gesteld hebt, die zeggen, dat zij apostelen zijn, maar het niet zijn, en dat gij hen leugenaars hebt bevonden; en gij hebt volharding en hebt verdragen om mijns naams wil en gij zijt niet moede geworden. Maar Ik heb tegen u, dat gij uw eerste liefde verzaakt hebt. Gedenk dan, van welke hoogte gij gevallen zijt en bekeer u en doe (weder) uw eerste werken. Maar zo niet, dan kom Ik tot u en Ik zal uw kandelaar van zijn plaats wegnemen, indien gij u niet bekeert. Doch dit hebt gij, dat gij de werken der Nicolaïeten haat, welke ook Ik haat. Wie een oor heeft, die hore, wat de Geest tot de gemeenten zegt. Wie overwint, hem zal Ik geven te eten van de boom des levens, die in het paradijs Gods is.

Efeze beschrijft de geschiedenis van de gemeente in de eerste eeuw van onze jaartelling .Efeze was een moderne en zeer rijke havenstad en handelscentrum aan de Egeïsche Zee en vormde een verbinding tussen de werelddelen Europa en Azië. Toen in 133 v. Chr. de Romeinen de stad in handen kregen werd dit de hoofdstad van Klein-Azië. Plinius, de stadhouder van Bithynië, noemde Efeze”: Het licht van Asia”. De stad was op Rome na de grootste stad van het Romeinse Rijk, met maar liefst 250.000 inwoners. De stad werd ook wel “De kermis der ijdelheid”genoemd. Efeze was eveneens een groot religieus centrum. In het centrum van de stad stond een aan Artemis (Semiramis) gewijde tempel, één van de zeven wereldwonderen van de oude wereld. Het was de grootste Griekse tempel ooit gebouwd, vier keer zo groot als het Parthenon in Athene en volgens zeggen, het prachtigste gebouw dat ooit op de aarde heeft gestaan. 

Tempel van Artemis

De tempel was geheel van marmer gemaakt dat uit groeven gehaald op 11 km van de bouwplaats. Sommige massieve blokken wogen maar liefst veertig ton. De tempel had een afmeting van 110 x 55 meter. Sommige delen ervan bevinden zich nog steeds in het "British museum". Toen Paulus de stad bezocht, was de tempel versierd met gouden pilaren, zilveren beeldjes en vele schilderijen. De pilaren van het gebouw waren 20 meter hoog met Ionische kapitelen en gegraveerde ronde zijden. In totaal waren er 127 van deze pilaren. Tegenwoordig zijn van de tempel van Artemis nog slechts enkele stenen blokken en delen van zuilen te zien. De onbeschadigde zuilen en marmerplaten waarmee de tempel rijkelijk versierd was, vormen thans onderdelen van de Hagia-Sofia in Istanboel, Turkije.

Artemis was de godin van de vruchtbaarheid en stond eveneens bekend als de beschermheilige van de prostituees. De erediensten in de tempel waren van demonische aard en werden gevolgd door tempelprostitutie in de bijgebouwen. Er was sprake van een totaal verdorven stad en een centrum van onzedelijkheid. Ook de zwarte magie was daar één van de favoriete bezigheden. (Handelingen 19:18-19) De tempel had niet alleen een religieuze doelstelling maar deed ook dienst als centrale bank voor de hele provincie Asia. Daarnaast deed het dienst als  marktplaats. De tempel werd bezocht door kooplieden, toeristen, handwerkslieden en koningen die de godin eerden door hun winsten met haar te delen. De geschiedenis leert dat hoge welvaart en rijkdom gepaard gaan met grote zedeloosheid en misdaad en dit was ook het geval met Efeze.

De apostel Paulus hielp in dit grote commerciële en religieuze centrum een gemeente tegen de verdrukking in te stichten. Het ging in Efeze om een “kleine kudde” van gelovigen. Juist in deze gemeente openbaart Jezus zich als Degene die tussen de kandelaren wandelt om te zien of het vuur nog wel voldoende brandt. Paulus verloor bijna het leven, toen hij zich verzette tegen de blinde verering van Artemis (Handelingen 19). Hij stak twee jaar van zijn leven in de jonge gemeente van Efeze, en van daaruit verbreidde het goede nieuws van Jezus zich door Klein-Azie. Een belangrijk kenmerk van deze gemeente was een hoge zedelijke standaard en zuiverheid in de leer. De gelovigen wisten waarheid en leugen goed van elkaar te onderscheiden. Ze bezaten de gave van onderscheiding zodat ze precies wisten wie als valse profeet aangemerkt diende te worden en de gemeenteleden die bedreven waren in het verspreiden van leugens en dwalingen. Jezus, begint met de woorden: “Ik weet uw werken, en uw arbeid, en uw lijdzaamheid, en dat gij de kwaden niet kunt verdragen; en dat gij beproefd hebt degenen, die voorgeven, dat zij apostelen zijn, en zij zijn het niet; en hebt ze leugenaars bevonden.

Efeze staat symbool voor de gemeente van verval. In deze gemeente is te zien hoe de christenheid haar eerste liefde verlaten heeft. De antichristelijke geest en zonde waren deze gemeente reeds binnengedrongen. Hun goede werken waren uiterlijk nog wel aanwezig, maar hun eerste liefde voor de Here Jezus was weg. Daarom roept Hij hen op zich te bekeren. Jezus, dreigt tot hen te komen en hun kandelaar, hun fakkel van Gods getuigenis van hun weg te nemen.  Deze kandelaar is in feite kenmerkend voor alle gemeenten dus ook voor de gemeenten van onze tijd. Wat begon als een volledige toewijding aan Christus en zijn werk, was langzamerhand bekoeld. Jezus, wilde dat ze volkomen aan Hem toegewijd waren. Hij riep hen terug naar de heilige liefde en de vreugde van hun eerste liefde. In plaats daarvan hadden ze genoegen genomen met puur theologisch fatsoen en materieel gemak. Ook in onze tijd is voor velen het stadium van de “eerste liefde” verleden tijd. In Efeze loochenden zij Gods Woord en bouwden hun eigen geloofsbelijdenissen en filosofieën op. Wanneer men tegen het Woord is, dan is men tegen Jezus. Het begon allemaal klein in het tijdperk van Efeze maar het is onder invloed van satan staande valse profeten, door de eeuwen uitgegroeid tot een antichristelijk stelsel wat in de eindtijd tot de komst van de antichrist zal leiden.

Restanten van de oude stad Efeze

In de brief aan Efeze wordt afkeurend gesproken over de sekte der Nicolaïeten. Deze Nicolaïeten probeerden in die tijd heidense dwalingen en hun niet-Bijbelse leer in de gemeente in te voeren. Over deze gemeente is thans niet veel bekend. Sommigen geloven dat het groep afvalligen was. Bekend is dat zij heidense feesten vierden en zeer onkuis waren in hun gedrag. Zij gaven zich over aan zulk een losbandigheid, dat ze volkomen ontaarden. Vandaar dat de Here Jezus zei dat Hij deze Nicolaïeten hate net als de gelovigen in Efeze.

Ook in Efeze heeft Satan het gemunt op de ondergang van de gemeente en zoals hij in die tijd op slinkse wijze bezig was, zo is hij dat vandaag ook. Met halve waarheden en met leugens probeert hij de gelovigen te misleiden. Zo probeert hij binnen te komen in de gedaante van apostelen, van predikanten die het niet zo nauw meer nemen met Gods Woord, en van allerlei andere dwaalleraren. Ze doen zich voor als engelen van het licht maar in werkelijkheid zijn het wolven in schaapskleren. 

De brief van Jezus aan deze gemeente verklaart de reden waarom het zo slecht is afgelopen. Een door God geroepen leider van de gemeente, heeft een grote verantwoording op zijn schouders. In de tijd, dat Johannes op Patmos was, was er strijd in de gemeente van Efeze: De apostelen van het Lam waren heel oud of reeds overleden en na hun namen broeders de leiding over, die van zichzelf zeiden, een bediening te hebben. In onze tijd wordt de wereld eveneens geconfronteerd met figuren die menen geroepen te zijn tot een bediening maar niets anders zijn dan dwaalleraren.

Waakzame Bijbelgetrouwe christenen moeten zich op de hoogte stellen van de uitspraken en handelen van deze dwaalgeesten, en zich niet laten verleiden. De gemeente van Efeze ontmaskerde deze mannen als leugenaars. Jezus, is zoals de Bijbel Hem beschrijft. Zijn beloften zijn vandaag nog even waardevol als vroeger, er is wat dat betreft niets veranderd. De mens moet Zijn beloften niet vergeten maar ook Zijn waarschuwingen niet. Jezus, maakt ons duidelijk dat wij op onze hoede moeten zijn voor de valse godsdienstige verleiders die, hoewel ze in aanzien staan bij de mensen, het pad van satan zijn ingeslagen. De Bijbel is het eeuwige woord van God, dat geborgen moet zijn in ons hart. De mens kan nog steeds bij Hem terecht en Hem aanroepen. Satan wil niets liever dan dat mensen zich bezig houden met het afbreken van Gods Woord. De mens die nog niet onder invloed van dwaalgeesten staat weet dat God Almachtig en Oneindig is. Alles wat God heeft gedaan is te groot voor ons mensen het te begrijpen. God heeft de wijsheid van de wereld tot dwaasheid gemaakt, de dwalende Schriftgeleerden en de kerk die zij vertegenwoordigen, zijn daar een voorbeeld van. Voor Schriftgeleerde kan men opgeleid worden, maar Geloof is iets heel anders. De wereld is niet door wijsheid tot kennis van God gekomen maar door geloof in Zijn Woord. Wie zijn hoogmoed laat varen en zichzelf gering acht als een kind, die is de grootste in het Koninkrijk der Hemelen. Mensen die het gevoel hebben door afvallige theologen te zijn verleid, doen er goed aan terug te keren in de veilige armen van Jezus.

Klik hier voor Openbaring 2 “De brief aan de gemeente te Smyrna”